NCERT Solutions for Class 8 Sanskrit Chapter 13 – हिमालय: (सन्धि:)|
Exercise : Solution of Questions on Page Number : 90
प्रश्न 1:
अधोलिखितानां प्रश्नानाम् एकपदेन उत्तराणि लिखत −
(क) पृथिव्या: मानदण्ड: क:?
(ख) हिमालय: भारतस्य कस्यां दिशि वर्त्तते?
(ग) इन्दो: किरणेषु क: निमज्जति?
(घ) कुमारसंभव महाकाव्यस्य रचयिता क:?
(ङ) हिमालय: गुहासु क रक्षति?
उत्तर 1:
(क) हिमालय:।
(ख) उत्तरस्याम् ।
(ग) अङ्क:।
(घ) कालिदास:।
(ङ) अन्धकारम्
Exercise : Solution of Questions on page Number : 91
प्रश्न 2:
अधोरेखाङ्कितेभ्य: पदेभ्य: प्रश्ननिर्माणं कुरूत −
(क) हिमालय: उत्तरस्यां दिशि वर्तंते।
(ख) पृथिव्या: मानदण्ड: हिमालय: अस्ति।
(ग) कुमारसम्भवमहाकाव्यं कालिदासेन विरचितम्।
(घ) अस्मिन् पाठे कवि: हिमालयस्य वर्णनं करोति।
उत्तर 2:
(क) हिमालय: कस्यां दिशि वर्तते?
(ख) पृथिव्या: मानदण्ड: क: अस्ति?
(ग) कुमारसम्भवमहाकाव्यं केन विरचितम्?
(घ) अस्मिन् पाठे कवि: कस्य वर्णनं करोति?
प्रश्न 3:
अधोलिखितेषु पदेषु सन्धिविच्छेदं कुरूत −
| (क) अस्त्युत्तरस्याम् | ………… | + ………… |
| (ख) नगाधिराज: | ………… | + ………… |
| (ग) पूर्वापरौ | ………… | + ………… |
| (घ) किरणेष्विव | ………… | + ………… |
| (ङ) यस्यातपवन्ति | ………… | + ………… |
उत्तर 3:
| (क) अस्त्युत्तरस्याम् | अस्ति | + उत्तरस्याम् |
| (ख) नगाधिराज: | नग | + अधिराज: |
| (ग) पूर्वापरौ | पुर्व | + अपरौ |
| (घ) किरणेष्विव | किरणेषु | + इव |
| (ङ) यस्यातपवन्ति | यस्य | + आतपवन्ति |
प्रश्न 4:
मञ्जूषात: शब्दान् चित्वा निर्दिष्टस्तम्भेषु लिखत −
| नगाधिराज: | दिशि | इन्दो: | सिद्धा: | करिभि: |
| किरणै: | द्रुमाणाम् | स्रुतक्षीरतया | क्षुद्रे | छायायाम् |
| ग्रहासु | महाकाव्ये | श्रृङ्गाणि | विघट्टितानाम् | मानदण्ड: |
| प्रभवस्य | य: | घनानाम् | वृष्टिभि: | कालिदासेन |
| प्रथमाविभक्ति: | तृतीयाविभक्ति: | षष्ठीविभक्ति: | सप्तमीविभक्ति: | |
| यथा | य: | करिभि: | इन्दो: | गुहासु |
| ………… | ………… | ………… | ………… | |
| ………… | ………… | ………… | ………… | |
| ………… | ………… | ………… | ………… | |
| ………… | ………… | ………… | ………… |
उत्तर 4:
| प्रथमाविभक्ति: | तृतीयाविभक्ति: | षष्ठीविभक्ति: | सप्तमीविभक्ति: | |
| यथा | य: | करिभि: | इन्दो: | गुहासु |
| नगाधिराज: | किरणै: | प्रभवस्य | दिशि | |
| शृङगाणि | वृष्टिभि: | द्रुमाणाम् | महाकाव्ये | |
| मानदण्ड: | स्रुतक्षीरतया | घनानाम् | क्षुद्रे | |
| सिद्धा: | कालिदासेन | विद्यट्टितानाम् | छायायाम् |
Exercise : Solution of Questions on page Number : 92
प्रश्न 5:
अधोलिखितानि पदानि आधृत्य वाक्यानि रचयत −
पृथिव्या: – ———————
हिमालये – ———————
गुहासु – ———————
इन्दो: – ——————–
छायायाम् – ———————
उत्तर 5:
पृथिव्या: – पृथिव्या: रक्षणं कुरू।
हिमालये – हिमालये हिम: शोभते।
गुहासु – गुहासु तम: भवति।
इन्दो : – इन्दो: रूपं रोचते।
छायायाम् – छायायां तिष्ठ।