Home » Class 8 Sanskrit » NCERT Solutions for Class 8 Roochira Part 03 Sanskrit Chapter 09 – Saptabachchee: (sahaanubhooti :)

NCERT Solutions for Class 8 Roochira Part 03 Sanskrit Chapter 09 – Saptabachchee: (sahaanubhooti :)

NCERT Solutions for Class 8 Sanskrit Chapter 9 – सप्तभगिन्य: (प्रत्यय:)

Exercise : Solution of Questions on page Number : 64


प्रश्न 2:
प्रश्नानाम् उत्तराणि एकपदेन लिखत −
(क) अस्माकं देशे कति राज्यानि सन्ति?
(ख) प्राचीनेतिहासे का: स्वाधीना आसन्?
(ग) केषां समवाय: ‘सप्तभगिन्य:’ इति कथ्यते?
(घ) अस्माकं देशे कति केन्द्रशासित प्रदेशा: सन्ति?
(ङ) सप्तभगिनी प्रदेशे क: उद्योग: सर्वप्रमुख: ?

उत्तर 2:

(क) अष्टविंशति:
(ख) सप्तभगिन्य:
(ग) सप्तराज्यानाम्।
(घ) सप्त।
(ङ) वंशोद्योग:।


प्रश्न 3:

अधोलिखितपदेषु प्रकृति − प्रत्ययविभागं कुरूत −

पदानि प्रकृति:       प्रत्यय:
यथा     गन्तुम् गम् +   तुमुन्
(क)   ज्ञातुम् ……. + …….
(ख) ग्रहीतुम् ……. + …….
(ग) पातुम् ……. + …….
(घ) श्रोतुम् ……. + …….
(ङ) भ्रमितुम् ……. + …….

उत्तर 3:

  पदानि  प्रकृति:       प्रत्यय:
यथा     गन्तुम् गम् +    तुमुन्
(क)   ज्ञातुम् ज्ञा +  तुमुन्
(ख) ग्रहीतुम् ग्रह् +   तुमुन्
(ग) पातुम् पा +   तुमुन्
(घ) श्रोतुम् श्रु +  तुमुन्
(ङ) भ्रमितुम् भ्रम् +  तुमुन्

Exercise : Solution of Questions on page Number : 65


प्रश्न 4:

पाठात् चित्वा तद्भवपदानां कृते संस्कृतपदानि लिखत −

तद्भव − पदानि संस्कृत − पदानि
यथा  सात सप्त
(क) बहिन ……….
(ख) संगठन ……….
(ग) बाँस ……….
(घ) आज ……….
(ङ) खेत ……….

उत्तर 4:

तद्भव − पदानि संस्कृत − पदानि
यथा  सात सप्त
(क) बहिन भगिनी
(ख) संगठन समवाय
(ग) बाँस वंश
(घ) आज अद्य
(ङ) खेत क्षेत्रम्

प्रश्न 5:

भिन्नप्रकृतिकं पदं चिनुत −
(क) गच्छति, पठति, धावति, अहसत्, क्रीडति।
(ख) छात्र:, सेवक:, शिक्षक:, लेखिका, क्रीडक:।
(ग) पत्रम्, मित्रम्, पुष्पम्, आम्र:, नक्षत्रम्।
(घ) व्याघ्र:, भल्लूक:, गज:, कपोत:, वृषभ:, सिंह:।
(ङ) पृथिवी, वसुन्धरा, धरित्री, यानम्, वसुधा।

उत्तर 5:

(क) अहसत्
(ख) लेखिका
(ग) आम्र:
(घ) कपोत:
(ङ) यानम्


प्रश्न 6:

मञ्जुषात क्रियापदानि चित्वा रिक्तस्थानानि पूरयत −

सन्ति, अस्ति, प्रतीयन्ते, वर्तते, इच्छामि, निवसन्ति, वर्तन्ते
(क) अयं प्रयोग: प्रतीकात्मक: …………
(ख) सप्त केन्द्रशासितप्रदेशा:…………
(ग) अत्र बहव: जनजातीया:…………
(घ) अहं किमपि श्रोतुम्…………
(ङ) तत्र हस्तशिल्पिनां बाहुल्यं…………
(च) सप्तभगिनीप्रदेशा: रम्या: हृद्या च…………
(छ) गुणगौरवदृष्ट्या इमानि वृहत्तराणि…………

उत्तर 6:

(क) अयं प्रयोग: प्रतीकात्मक: वर्तते।
(ख) सप्त केन्द्रशासितप्रदेशा: सन्ति।
(ग)  अत्र बहव: जनजातीया: निवसन्ति।
(घ) अहं किमपि श्रोतुम् इच्छामि।
(ङ) तत्र हस्तशिल्पिनां बाहुल्यं अस्ति।
(च) सप्तभगिनीप्रदेशा: रम्या: हृद्या च वर्तन्ते।
(छ) गुणगौरवदृष्ट्या इमानि वृहत्तराणि प्रतीयन्ते।

Exercise : Solution of Questions on page Number : 66


प्रश्न 7:

विशेष्य − विशेषणानाम् उचितं मेलनम् कुरूत −

 विशेषण − पदानि विशेषण − पदानि
अयम् संस्कृति:
संस्कृतिविशिष्टायाम् इतिहासे
महत्त्वाधायिनी प्रदेश:
प्राचीने समवाय:
एक: भारतभूमौ

उत्तर 7:

विशेषण − पदानि विशेषण − पदानि
अयम् प्रदेश:
संस्कृतिविशिष्टायाम् भारतभूमौ
महत्त्वाधायिनी संस्कृति:
प्राचीने इतिहासे
एक: समवाय:

 

error: